Ligi su sardu: it’est chi non si torrat

Ligi su sardu: targa 'Provintzia de Aristanis'Cantu bortas cumentzaus a ligi unu scritu in sardu e dd’arrimaus ca non si torrat sa grafia, ca ligendi non arresurtaus a intendi su sonu de is fueddus? Unu ligit e ddi parit chi non siat ligendi sa lìngua sua, cantu bortas?

Custu est dèpiu, po parti mia, assumancu a duas cosas, sa prima est ca eus imparau a scriri in italianu e sa scola s’at cravau in conca ca dònnia lìtera tenit una pronùntzia sceti. No est aici po dònnia lìngua, cambiendi lìngua sa cosa càmbiat, tanti po nai chi scriu ”water” ddu potzu ligi a s’italiana o a s’inglesa e tenit pronùntzia e sentidu diferenti, duncas non depeus pentzai de scriri in sardu, e mancu de ligi, cun is arregulas de ortografia italiana aici e totu comenti non podeus scriri in inglesu ‘de buc is on de teibol’. Duncas est sa grafia chi non si torrat, po ligi su sardu tocat a s’imparai sa grafia, sa cosa est matanosa ca no esistit una grafia sceti, ma s’imparat luegus, tocat a ligi e a ligi e in pagu tempus s’imparant totus is arregulas comunas e s’imparat puru a connosci anca is grafias si faint diferentis. Chi unu bolit imparai prus a lestru si podit studiai is duas propostas de standard, ddas aciapais in sa pàgina ‘Lìngua Sarda‘, custas, chi cuncordant po cosa meda, funt imperadas, s’una o s’atera, in su prus de su sardu scritu oindii.

Sa segundu cosa chi non si torràt candu ligeus su Sardu est ca nosu (totus) pigaus po Sardu sintzillu sa fueddada de bidda nosta, ma cussa non podit essi lìngua e difatis,  chistionendi, unu s’acatat ca dd’amancant fueddus, comenti si fait? si fait, creu deu, comenti si fait e s’est fatu sèmpiri po s’italianu e po is àteras lìnguas stadalis, si ndi pigant totus is fueddus de su logu, duncas chi non sciu comenti nai ‘aggiornata’ e sciu ca in sa bidda acanta nant ‘annoada’ mancai non siat unu fueddu de bidda mia ddu naru su pròpriu, mellus unu fueddu sardu de un’italianismu chi bollu chi su sardu siat una lìngua e aici faint puru, po su prus, is chi scrint in sardu. Duncas candu ligendi atopaus unu fueddu mai intèndiu intamis de s’arrannegai e de nci fuliai totu nendi ‘custu no est sardu’ depeus fai su chi fadeus candu ligeus in italianu, circai su fueddu in su ditzionàriu.

4 Risposte a “Ligi su sardu: it’est chi non si torrat”

  1. Non parrit berus cantu nc’intrint is sentidus nostrus cun su “comenti biveus su sardu” e forsis est dae custu chi cumprendeus cantu sa chistioni siat dilicada.
    Non sciu, ma est comenti e chi su “sardu” siat a intru de una domu abi podis furriai onnia borta chi bolis, ca in su mentris chi totu su chi ti ingiriat sighit a cambiai, ti intendis seguru ca innias as a torrai a agatai totu comenti dd’as lassau e comenti dd’as sempiri connotu. E duncas ti baghillas in foras, ndi cassas, scudis tui puru e sighis a andai, ca tanti candu furrias a “domu tua” agatas facis connotas, boxis connotas, fragus connotus, saboris connotus.
    Pensu chi siat po cussu chi nos’arrennegaus candu parrit chi calincunu siat cambiendi o aciungendi cosa a su chi ddoi teneus in cussa domu, forsis seus gellosus.

  2. Unu pagu totus seus aici, ma chi boleus andai a innantis, chi si boleus annoai, chi nci boleus bessì de domu e de bidda po essi sardus de sardìnnia e de su mundu, chi boleus cumprendi is àterus e chi si boleus fai cumprendi, chi boleus ligi e scriri in sardu si tocat a alladiai su lèssicu e acetai unas cantu arregulas de ortografia.
    Fortzis eus a perdi calincunu de is fragus e is sonus de domu, ma est po fai una domu prus manna.

  3. No no, deu seu de acordiu.
    Meg’e nai ca sa chistioni non est tanti de ratzionalidadi, cantu de coru.
    E est grai meda a poderai is odriangus de su coru.

  4. Su coru si cumandat po su prus de su chi fadeus e de su chi seus e su sardu est lìngua de coru.

I commenti sono chiusi.